به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، سیستم توزیع دارو در استان با مشکلاتی که از گذشته در آن وجود داشته، عدم ارائه برخی خدمات تخصصی دارویی در شهرستان‌های استان و مشکلات گروه داروسازان سبب شد با امید عبدی مدیر امور دارو و مخدر معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه به گفت‌وگو بنشینیم که این گفت‌وگو در ادامه می‌آید:
تسنیم: چه اقداماتی برای بهبود وضعیت توزیع دارو در داروخانه‌ها و به‌ویژه مراکز درمان نگهدارنده با متادون در نظر گرفته شده است؟
عبدی: از سیاستهای معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی در سال 94 طرح نظارت و رصد داروها از مبدا تولید است که برنامه‌هایی برای این موضوع در نظر گرفته شده که در این زمینه ایجاد برنامه جامع نرم‌افزاری نظارت بر توزیع داروها است.
در رابطه با مراکز درمان نگهدارنده با متادون یا «ام ام تی» و با توجه به اینکه ورود و خروج داروها در این مراکز بسیار غیراصولی بوده که سبب شده برخی از این داروها نیز در بازار آزاد و عطاریها موجود باشند، برای نظارت بیشتر بر داروها سامانه نظارت بر دارو تا پایان امسال در کلیه داروخانه‌ها و شرکتهای توزیع دارو نصب می‌شود که با راه‌اندازی این سامانه در جهت رفع کمبودهای دارویی و همچنین ردیابی اقلامی که مصرف کننده خاصی دارد گام بر می‌داریم و همچنین اطلاعات مراجعان دریافت دارو به مراکز توزیع ثبت می‌شود تا این افراد امکان دریافت دارو از مراکز دیگر را نداشته باشند. در ابتدای راه‌اندازی این شبکه بر روی داروهایی مانند داروهای کم‌‌یاب یا داروهایی که مورد سوء‌‌مصرف واقع شده و امکان ایجاد مشکل در سطح عرضه آن وجود دارد کار می‌شود.
تسنیم: در حال حاضر در زمینه تامین دارو در شهرستان‌های تابعه استان کرمانشاه چه کمبودهایی وجود دارد؟
عبدی: تامین داروی مورد نیاز در تمامی مراکز عرضه دارو در استان کرمانشاه نیاز به بسترسازی و تامین امکانات دارد و در این زمینه در شهرستان‌های استان کرمانشاه کمبودهایی وجود دارد و در برخی نقاط علاوه بر کمبود در زمینه تامین داروی مورد نیاز در داروخانه‌ها، در زمینه تعداد داروخانه‌ها و استقرار پزشکان متخصص کمبودهایی وجود دارد.
تسنیم: با راه‌اندازی سامانه نظارت بر داروها مشکلاتی که در زمینه عرضه و توزیع داروها وجود دارد کاهش مییابد؟
عبدی: با اجرای طرح سامانه کنترل داروها نقاط ضعف عرضه و توزیع دارو در استان کرمانشاه برطرف می‌شود و ایده و طرح این موضوع از جانب حوزه مدیریت نظارت بر دارو و مخدر معاونت غذا و دارو ارائه شده که اجرای آن توسط بخش خصوصی و در سه بخش دارو، غذا و مخدر انجام می‌شود. در واقع این نرم‌افزار ورود و خروج دارو را در شرکتهای توزیع، داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها کنترل کرده و امکان بروز انحرافات را در سطح عرضه دارو کنترل می‌کند و از قابلیت‌های این مرکز توان شاخص‌گذاری و جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها و در نتیجه دسترسی آسان به گزارش‌های دوره‌ای است.
در این سامانه استفاده از فاکتور‌هایی مانند کد‌ملی، اثر‌انگشت و کد شناسایی خاصی که با توجه به استان و شهر محل اقامت با حروف لاتین ایجاد شده باشد باعث می‌شود تا امر ردیابی بسیار دقیق‌تر شده و امکان سو‌استفاده‌های احتمالی به صفر برسد و در آینده با راه‌اندازی نسخه الکترونیک تمامی داروها تحت پوشش این سامانه نرم‌افزاری قرار گرفته و بر حوزه عرضه دارو نیز نظارت و کنترل کامل انجام می‌شود.
تسنیم: با توجه به وضعیت داروخانه‌های دولتی در استان کرمانشاه آیا حضور بخش خصوصی ضرور‌تی دارد؟
عبدی: از دیگر سیاستهای معاونت غذا و دارو در سالجاری خروج برخی از داروها از انحصار دولتی و دراختیار قرار دادن داروها در تمامی داروخانه‌ها است که این اقدام مشکلات بسیاری را در زمینه تهیه داروها کاهش می‌دهد و در واقع در جهت رفع مشکلات عرضه و خدمات دارویی، عرضه دارو نباید به حیطه دولتی منحصر باشد و همچنین ورود بخش خصوصی بحث دسترسی بیماران را به مراکز توزیع دارو و داروخانه‌ها افزایش داده و منجر به کاهش هزینه تردد از یک نقطه شهر یا یک شهرستان می‌شود.
البته با راه‌اندازی این سامانه شاهد خدمات بیشتر و بهتر عرضه داروها و بهبود فضای رقابتی خواهیم بود و در واقع توزیع داروها در داروخانه‌های خصوصی که دارای امکانات و شرایط لازم هستند، به منظور ایجاد رقابت میان بخش خصوصی و دولتی و در جهت ارتقای کیفیت خدمات و دسترسی آسان‌تر به داروها از سیاستهای معاونت غذا و دارو است.
تسنیم: در حال حاضر شاهد مراجعه برخی بیماران برای تهیه دارو به مرکز استان هستیم، دلیل این امر چیست؟
عبدی: مصرف برخی از اقلام دارویی نیازمند راهنمایی متخصصان حاضر در داروخانه‌ها است که در حال حاضر به دلیل عدم حضور متخصصان در داروخانه‌های شهرستان‌های تابعه استان به ناچار در زمینه اقلام دارویی که نیاز به مشاوره با متخصصان وجود دارد در شهر کرمانشاه سرویس لازم داده می‌شود.
تسنیم: ضرورت آموزش کارکنان داروخانه‌ها چیست و برای ارتقا در این زمینه چه برنامه‌ای دارید؟
عبدی: توانمندسازی علمی و آموزش تمامی کسانی که در داروخانه‌ها مشغول به فعالیت هستند باید انجام شود و آموزش در زمینه تامین نیازهای روز نسخه پیچ‌ها جزو برنامه‌های در نظر گرفته شده برای ارتقای سطح کیفی خدمات داروخانه‌ای است و در واقع پرسنل داروخانه‌ای باید همگام با نیازهای روز پیش رفته و بتوانند خدمات بهتری به مردم ارائه دهند و به این منظور دوره‌های آموزشی امسال نیز همانند گذشته ادامه می یابد تا همه کارکنان داروخانه‌های سطح استان آموزش لازم را ببینند که این اقدام منجر به سرویس‌دهی بهتر می‌شود.
تسنیم: این روزها شاهد افزایش مراجعه مردم استان به عطاریها هستیم. آیا عطاریها صلاحیت عرضه و تجویز دارو را دارند؟
عبدی: هیچ‌کدام از عطاری‌های توزیع کننده اقلام دارویی صلاحیت تجویز و عرضه دارو را ندارند و عطاری‌های فعال در سطح استان کرمانشاه براساس قانون باید تنها اقدام به عرضه گیاهان دارویی و موادی کنند که شکل و فرمولاسیون دارویی ندارد و این مراکز صلاحیت تجویز داروهای گیاهی را نیز ندارند زیرا ورود افراد فاقد صلاحیت علمی در زمینه دارو سلامت مردم را به خطر انداخته و جرم محسوب شده که این در این زمینه نظارت بیشتری صورت می‌گیرد. در سال گذشته 70 الی 80 مورد از این مراکز که غیرمجاز عمل می‌کردند توقیف شدند که البته برای تغییر نگاه مثبت مردم به این مراکز نیز باید اطلاع‌رسانی انجام شود و توصیه می‌شود مردم داروهای خود را از مراکز معتبری تهیه کنند که دارای مجوز از وزارت بهداشت و درمان هستند ومراکز فاقد مجوز تنها به دنبال سودجویی بوده که در برخی موارد اقلام دارویی را با قیمت بالایی به فروش می‌رسانند.
تسنیم: علت تاکید شما بر تهیه داروها از طریق داروخانه‌ها چیست؟
عبدی: علت تاکید ویژه مراجعه به داروخانه‌ها این است که این مراکز تحت نظارت وزارت بهداشت و درمان بوده و با حضور کارشناسان ارائه خدمت می‌کنند و به دلیل حضور کارشناسان و داروسازان مشکلی در زمینه فروش دارو به‌وجود نمی‌آید و در صورت بروز مشکل نیز این موضوع از روش‌های مختلف قابل پیگیری است.
تسنیم: نظر شما در مورد جایگاه شغل داروسازی چیست؟
عبدی: در حال حاضر فضای کسب و کار برای داروسازان جوان روز به روز کاهش مییابد و فرصت‌های داروسازی از داروسازان گرفته می‌شود. در حال حاضر برای ایفای نقش داروسازان محدودیت‌هایی وجود دارد و داروسازان بیشتر خدمات دارو محور ارائه می‌دهند که در واقع این نگاه بر خلاف نگاه جهانی است و در نگاه جهانی از داروسازان برای کاهش مشکلات سلامت بیشتر استفاده می‌شود.
ایجاد داروساز خانواده مانند پزشک خانواده مشکلات را در حوزه سلامت کاهش می‌دهد و از این طریق داروسازان بیشتر می‌توانند خدمات سلامت محور ارائه دهند تا اینکه تنها خدمات دارو محور ارائه کنند و از جمله مسئله‌ای که در حیطه داروسازی وجود دارد این است که داروساز تنها قشری است که ارزش علمی و مشاوره‌ای آن دیده نمی‌شود و بیشتر بعد صنفی آن دیده می‌شود.