این روزها در فضای مجازی درمورد آزار به حیوانات بسیار میشنویم و میبینیم، سوزاندن حیوانات به صورت زنده، دار زدن، کتک زدن، بریدن اعضای بدنشان و هزاران رفتار غیر عادی دیگر که دل هر بینندهای را به درد میآورد.
برخی نامهربانیها با این زبان بستهها است؛ حال سوال این است ایرانیان با داشتن یک پیشینه تاریخی غنی و تمدن هزاران ساله به کجا رسیدهاند که چنین کارهایی از آنها سر میزند؟ البته شاید گفته شود که این گونه رفتارها در همه جای دنیا دیده میشود و فقط مختص ایران نیست اما حرف این است که ما با این پیشینه غنی چرا باید وارد این عرصه شویم؟
وضعیت گونههای جانوری در دنیا و ایران خوب نیست. بر اساس آمار سال ۲۰۱۵ بیش از ۶۱ هزار گونه جانوری در دنیا زندگی میکنند که حدود ۶ هزار آنها در معرض تهدید قرار دارند، این آمار بر اساس فهرست سرخ IUCN (فهرست سرخ گونه های در خطر تهدید سازمان حفاظت جهانی) تهیه شده است، در واقع اکنون ۹.۷ درصد مهره داران جهان در معرض تهدید قرار دارند.
در ایران حدود هزار و ۱۷۰ گونه مهرهدار وجود دارد که بر اساس فهرست سرخ IUCN حدود ۷۸ گونه از آنها در معرض تهدید قرار دارند، البته این معرض تهدید با درجات مختلف است ممکن است برخی از آنها به شدت در معرض انقراض باشند و برخی با درجه کمتر باشند که بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست حدود ۷ درصد از گونههای جانوری مهره دار کشور در معرض تهدید قرار دارند.
به اعتقاد کارشناسان، این وضعیت نشان میدهد به رغم تنوع زیستی قابل ملاحظه در کشور، گونههای زیادی در خطر تهدید قرار دارند و برای اینکه بتوانیم مانع گسترش این تهدیدها شویم ابتدا باید چالشهای پیش روی حیات وحش کشور را بشناسیم.
شاید بزرگ ترین چالشها تخریب و جزیرهای شدن زیستگاهها، شکار غیرقانونی، وجود سلاحهای غیرمجاز، زندهگیری و تجارت غیرقانونی گونهها و وجود دام بیش از حد ظرفیت در زیستگاههای حیات وحش باشد، البته گویا چند سالی است عدهای در دنیا به نقش غیرقابل انکار و پررنگ حیوانات به عنوان یکی از انواع زیستمندان در چرخه حیات و بقای زیست کره زمین و بوم سازگانهای تشکیل دهنده آن پی بردهاند. از این رو صرف نظر از ملیت، مذهب، ایمان و ایدئولوژی سیاسی، برای بهبود وضعیت موجود در مورد زندگی و بقای همه حیوانات در سراسر جهان و ایجاد یک بسیج همگانی برای سـاختن دنیای بهتر برای آنها، ۴ اکتبر «روز جهانی حیوانات» انتخاب شد تا ضمن برپایی جشن ها و مراسم مختلـف، از طریق آگاهی رسانی و آموزش به عموم مردم، از یک سو بر دانش آنها درباره اهمیت سلامت و بقای حیوانات در کره زمین افزوده شود و از سوی دیگر، روشی برای برانگیختن علاقه و احساسات همه گروههای سنی، نسبت به مهربانی به حیوانات باشد.
این روز، نخستین بار در سال ۱۹۳۱ میلادی در ایتالیا نامگذاری شد و علت این نامگذاری، جشن سنت فرانسیس، قدیس آسیسی، عاشق طبیعت و حامی حیوانات و محیط زیست در چهارم اکتبر بود که اکنون هم پابرجاست و تا زمانی که پیام آن به دوستداران حیوانات در تمامی جهان برسد، بـه فعالیت خود ادامه خواهد داد.
در ایران نیز اقدامات خوبی در زمینه حفاظت از حیوانات انجام شده که در این راستا یگان حفاظت محیط زیست به طور مداوم مناطق تحت حفاظت را پایش و رصد میکند که بنا به گفته سرهنگ جمشید محبت خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست در ۶ ماهه اول امسال ۱۶ هزار و ۸۲۶ مورد صید غیر مجاز آبزیان، دو هزار و ۲۸۷ مورد شکار غیر مجاز پرنده، ۶۲۴ مورد شکار پستانداران، ۵ هزار و ۱۹۸ مورد زندهگیری پرنده، ۱۴۳ مورد زندهگیری پستانداران و ۸۱۵ مورد شروع به شکار کشف شده است.
وی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: همچنین دو هزار و ۶۶۸ مورد نگهداری و خرید و فروش حیوانات در این مدت کشف و ضبط شده است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست درباره کشف و ضبط اسلحه در این مدت نیز گفت: در ۶ ماه اول سال نسبت به سال گذشته در مدت مشابه ۳۲ درصد افزایش برخورد و توقیف سلاحهای شکاری را داشتیم.
محبت خانی با اشاره به افزایش تخلفات محیط زیستی در فضای سایبری اظهار داشت: یگان حفاظت محیط زیست همواره برای مقابله با حیوان آزاری برنامه داشته و چون مدتی است که در فضای مجازی فیلم هایی از حیوان آزاری منتشر میشود که جریحه دار شدن احساسات جامعه را به همراه دارد، با رئیس پلیس فتا ناجا نشستی داشتیم و توافق شد که پلیس فتا یک شعبه تحت نظارت خود با هدف رصد، پایش و برخورد با جرایم محیط زیستی در فضای مجازی در سازمان محیط زیست راهاندازی کند.
وی ادامه داد: اکنون سخت افزارها و نرم افزارهای این کار مشخص شده و به زودی شعبه پلیس فتا در یگان حفاظت محیط زیست راه اندازی میشود که امیدواریم با رصد مداوم و دقیقتر شاهد کاهش این گونه تخلفات و حیوان آزاری باشیم.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: البته باید به مقوله آزار انسان توسط حیوانات به ویژه سگهای ولگرد هم توجه کنیم، بسیار دیده میشود که انسان ها در حاشیه شهرها و حتی گاهی داخل شهرها مورد حمله سگهای ولگرد قرار گرفتهاند، بنابراین باید در این مسیر با منطق و کاملا اصولی پیش رویم.
همچنین عبدالرضا باقری فعال حقوق حیوانات در این باره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اینکه مدتی است در فضای مجازی شاهد عکسها و فیلمهای ناراحتکنندهای از آزار و اذیت حیوانات هستیم واقعا جای تاسف دارد، قطعا قطع شدن آن نیازمند آموزش و فرهنگ سازی است.
وی در پاسخ به اینکه ایران دارای فرهنگ و تمدن تاریخی است و از ایرانیان انتظار چنین کارهایی نمیرود، توضیح داد: داشتن تمدن یک داستان و عمل به داشتهها یک داستان دیگر است. مانند این است که یک کتابخانه پر از کتاب داشته باشیم اما نه مطالعه و نه به آنها عمل کنیم، داستان تمدن ما هم همین شکلی است.
باقری افزود: در بحث رفتار با حیوانات باید بگویم که جامعه ایران در قدیم یک جامعه عشایری و کوچ نشین بود و جمعیت بیشتر در روستاها بود. اگر به روستاها سفر کنید میبیند که رفتار روستاییان خیلی با حیوانات مهربانانه نیست مثلا به سگ شان فقط نان و آب میدهند بنابراین چنین رفتارهایی به تازگی ایجاد نشده بلکه به مدد فضای مجازی از آنها فیلمبرداری و دست به دست میشود.
وی تاکید کرد: در این میان آموزش نقش بسیار مهمی دارد، متاسفانه برای هیچ چیزی آموزش ندیدهایم که یکی از آن رفتار با حیوانات است، در واقع به هیچ عنوان آموزش ندیدهایم که مثلا بپذیریم حیوانات هم حق حیات دارند و همسایه ما محسوب میشوند. آنها هم ساکن زمین هستند و به اندازه انسانها حق دارند از زمین و آسمان بهره ببرند.
این فعال حقوق حیوانات گفت: در گذشته که بحث سمن ها خیلی داغ بود، در این زمینه یک سری فعالیتهایی انجام شد به این صورت که مثلا حیواناتی را به مدارس میبردند و بچه ها از نزدیک با این حیوانات آشنا و متوجه میشدند که حق حیات دارند، البته در این میان نقش والدین هم بسیار موثر است.
وی اظهار داشت: امیدوارم در نسل جدید این وضعیت بهتر شود و شاهد جامعه ای دوستدار حیات وحش باشیم.
باقری درباره تصویب لایحه حمایت از حیوانات گفت: در این زمینه قوانین و مقررات خوبی داریم اما هیچ کدام اجرا نمی شود، حالا اگر لایحه حمایت از حیوانات هم تصویب شود باید ببنیم که قدرت اجرایی آن چقدر است. در واقع آموزش بسیار تاثیر گذار است نه قانون، چون قوانین زیادی هستند اما اجرا نمیشوند.
وی تاکید کرد: آوردن مطالب زیست محیطی در کتاب های درسی بسیار موثر است، باید از اول دبستان در کنار کتابهای فارسی، علوم و ریاضی یک کتاب آموزش محیط زیست با نقاشیهای زیبا و خوب باشد تا کودکان از همان روزها با جایگاه انسان و حیوانات در اکوسیستم آشنا شوند.
سال ۱۳۹۱ سازمان حفاظت محیط زیست با هدف حمایت از حیوانات لایحهای را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد اما با گذشت این مدت هنوز تصویب نشده است.
انتهای پیام/*