تيرماه امسال بود كه استاندار در بازديد از محل ساخت پتروشيمي بر ساخت اين واحد صنعتي تأكيد كرد و خبر قطعي شدن احداث طرح و پيگيري حل مشكلات آن را، به ملايري‌ها داد؛ طرحي كه حتي تملك زمين آن و به گفته نماينده ملاير، تمام كارهاي آن نيز انجام شده است.
به گزارش تابناک همدان؛ اما چندی پیش محمد ناصر نيكبخت از منحل شدن ساخت پتروشيمي در ملاير خبر داد؛ مسأله اي كه با توجه به تأكيد وي در گذشته، جاي تأمل دارد.
اين خبر در حالي منعكس شد كه بارها با توجه به مشكل كم آبي در شهرستان و حتي كشور درخصوص احداث طرح صحبت ها يي شنيده مي شد؛ اما استاندار در سفر به ملاير و بازديد از محل احداث پتروشيمي تأكيد كرده بود: «مي‌خواهم اين واحد در اين مكان استقرار يابد؛ زيرا سرمايه گذار با ورود به اين بخش هزاران شغل ايجاد مي‌كند و اين موضوع براي استان از اهميت بالايي برخوردار است.»
وي در همان زمان خواستار پيگيري مشكلات محيط زيستي (درخصوص خطر نزديكي پتروشيمي با منطقه مسكوني) و همكاري محيط زيست و مسئولان شد تا با حفظ محيط زيست، مشكلات مطرح شده حل و فصل و پتروشيمي احداث شود.
ضمن اينكه آبان‌ماه امسال فرماندار ملاير از آغاز عملیات اجرای پتروشیمی ملایر در سال جاري خبر داده بود و اينكه «این پتروشیمی با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی برای ۳۹۵ نفر اشتغالزایی دارد و یکی از طرح های مهم شهرستان محسوب می شود که امسال عملیات اجرایی این پروژه با حضور یکی از مسئولان کشوری آغاز می شود.»
اما احداث پتروشيمي و ساخت آن از مصوبات سفر سوم رياست جمهوري و هيأت دولت دهم به استان است و آذرماه سال 91 بود كه ايرنا به نقل از حسن خيريان پور، فرماندار وقت ملاير از آغاز عملیات اجرایی طرح بزرگ پتروشیمی ملایر با هزار و 950 میلیارد ریال سرمایه گذاری ارزی و ریالی در این شهرستان خبر داد؛ طرحي كه از مصوبات سفر سوم ریاست جمهوری و هیأت دولت به استان بود و برای 475 نفر اشتغال زايي مستقیم ایجاد مي كرد.
بهمن ماه همان سال هم فرماندار وقت، ايجاد پتروشيمي ملاير، ساخت برج ياقوت و... را از برنامه ها و طرح هاي در دست اجراي شهرستان در آينده نزديك برشمرده بود؛ در حالي كه استاندار وقت در همان زمان در نشست با بسيج دانشجويي گفته بود: در تعريف صنعت بايد نيازسنجي شود و بسياري از مسائل را بايد در نظر گرفت. پتروشيمي، اشتغال زيادي به دنبال ندارد؛ زيرا 2 هزار ميليارد تومان سرمايه براي ايجاد 200 شغل لازم دارد. البته به عنوان صنعت مادر مؤثر است؛ اما در صنايع مرتبط با کشاورزي در استان همدان بسيار مي توان کار کرد ضمن اینکه پيگير اشتغال خانگي نيز هستيم.
آذرماه سال 92 هم احمد آريايي نژاد در سومين نشست هم‌اندیشی اتاق فکر جوانان با نمایندگان استان اظهار کرده بود: «مردم بايد بدانند ملاك و شاخص نماينده برتر اين نيست كه كارخانه راه بيندازد و به سلامتي افراد فكر نكند. در حال حاضر 2 پتروشيمي در همدان داريم كه هر 2 نياز به آب دارند و بايد بدانيم كه صنعت و طبيعت بايد با يكديگر هماهنگي داشته باشد و صنعت را نبايد فداي سلامت كنيم.»
اما موضوع مهم در اين پروژه، آب مورد نياز اين واحد بود؛ زيرا احداث پتروشيمي از جمله طرح هايي است كه به آب فراوان نياز دارد و با شرايط حال حاضر، كشور و حتي شهرستان و روستاهاي آن كه با مشكل جدي كم آبي مواجه است، مسأله آب رساني آن يكي از مسائل قابل توجه بود و نياز به حل مشكل آب شهرستان داشت.
علي‌نعمت چهاردولي، نماينده مجلس هم در شوراي برنامه ريزي شهرستان با حضور استاندار با اشاره به اینکه طرح شبکه آب وفاضلاب ملایر از سال 72 آغاز شده و تا سال 92 نیز ادامه داشته، گفته است: اگر طرح شبكه آب وفاضلاب راه اندازی شود، می تواند بخشی از مشکل کم آبی واحدهای تولیدی به ویژه پتروشیمی ملایر را حل کند.
احمد آريايي نژاد ديگر نماينده مجلس هم بارها اين موضوع را مطرح كرد كه با شرايط كم آبي مي توان هزينه اين طرح را در ديگر ظرفیت هاي شهرستان مانند سيليس انجام داد و اشتغال زايي ايجاد كرد؛ زيرا پتروشيمي نياز به آب فراوان دارد و در حال حاضر براي شهرستان به‌صرفه نيست.
تغيير كاربري طرح پتروشيمي
اما سؤالي كه مطرح است اينكه با شفاف بودن مشكل كم آبي كه چندين سال است با آن مواجه ايم و آگاهي از ناتمام بودن پروژه‌هاي مربوط به حل مشكل آب مانند سد كلان و... چرا همچنان خبر احداث آن داده مي‌شد؟
سؤالي كه سرانجام استاندار در شوراي اداري اخیر با خبر لغو ساخت پتروشيمي به آن جواب داد و ابهاماتي را كه با ساختن اين طرح (با وجود مشكل كم‌آبي) به وجود مي‌آمد را از بين برد و حالا نمايندگان ملاير خبر از تغيير كاربري آن مي‌دهند.
نماينده مردم ملاير در مجلس با اشاره به مشکل پیش روی احداث پتروشیمی ملاير گفت: چند وقت است به دنبال زمینی که آب کافی برای پتروشیمی داشته باشد، هستیم؛ زیرا پتروشیمی حداقل ۵۰ لیتر در ثانیه آب نیاز دارد.
به گفته چهاردولی حدود 2 تا 3 ماه به دنبال مکانی برای تأمین این مقدار آب بوده‌ايم اما اگر نتوانیم آب را فراهم کنیم و طرح پتروشیمی با این مدل پیش نرود ممکن است این طرح تغییر کاربری پیدا کند.
وي با تأکید بر اینکه مشکل پتروشیمی ملایر تنها کمبود آب است، اضافه كرد: در این شرایط اقتصادی و با وجود معضل کم‌آبی و وضعیت آب‌های زیرزمینی، اجرای این پروژه عقلانی نیست و ممکن است کشاورزی ما حتی در معرض خطر و نابودی قرار گیرد.
چهاردولی با اشاره به اینکه در بحث پتروشیمی شهرستان بزرگترین هدفمان اشتغال زایی جوانان است، گفت: با سفر معاون اول رئیس جمهور و افتتاح فاز جدید شرکت بافتسان، حدود 300 تا 400 نفر اشتغال زایی در شهرستان انجام شد که شاید به جرأت بتوان گفت به همان اندازه پتروشیمی به اشتغال شهرستان کمک کرده است.
وی با بیان اینکه اگر مشکل آب وجود نداشت، تمام کارهای این پروژه انجام و حتی زمین نیز تملک شده بود، تأکید کرد: حتی به همین دلیل به کمک فرماندار شهرستان و بخشدار به دنبال زمین جدید برای ایجاد پتروشیمی بودیم.
ديگر نماينده ملاير در مجلس هم با بيان اينكه بايد در ايجاد پروژه‌ها ابتدا زيرساخت ها را آماده كنيم و به آمايش سرزميني توجه كنيم، اظهار كرد: معتقدم ملاير توانمندي هاي زيادي دارد؛ اما يادمان باشد برخي صنايع بايد كنار دريا و آب فراوان باشد. ما با مشكل جدي آب روبه‌رو هستيم و یقیناً 2 پتروشيمي همدان و ملاير دچار چالش بزرگي مي‌شوند.
آريايي نژاد افزود: اگر بتوانند آب اين مجموعه ها را تأمين كنند، طرح هاي خوبي هستند؛ اما اگر اين مهم ميسر نشود، ساختمان فيزيكي منهاي آب نمي‌توانيم ايجاد كنيم و مشكل ايجاد مي‌شود.
به گفته وي، با اين شرايط بايد سرمايه گذاري در قسمت هايي كه توانمندي وجود دارد، انجام شود، مانند سيليس ملاير كه در حال حاضر به مشهد مي‌رود؛ ضمن اينكه طرح هايي داريم كه بهتر از پتروشيمي مي‌تواند جايگزين شود، اما زمانی كه قطعي شد، اعلام مي‌شود.
آريايي نژاد بيان كرد: بايد واقع بين باشيم و توانمندي‌ها را ببينيم. بي‌شك اين حق مردم ملاير و جوانان است كه صاحب اشتغال باشند؛ اما از مسير خودش بايد برويم و مشاغل خاص شهرستان را ايجاد كنيم؛ مانند گردشگري و كشاورزي، مبل و منبت صنايع دستي و... .
به گفته وي، اگر وضعيت آب بهتر شود و مديريت منابع آب داشته باشيم، صنايع وابسته اي كه شرايط آن در منطقه فراهم است مانند صنايع سيليس، كريستال، چيني و... و داشتن زمینه مناسب مانند اوقاف در شهرستان بسيار كمك كننده است كه بدون نياز به بانك‌ها مي‌تواند سرمايه‌گذاري كند.
آريايي نژاد اظهار كرد: اگر با همكاري هم دست به دست هم دهيم، اوقاف مي‌تواند سرمايه‌گذار و درآمدزا باشد؛ اما درايجاد اشتغال بايد دقت كرد تا نياز ايران را از خارج برطرف كند و شغل‌هاي اشباع شده را ايجاد نكنيم.
بدين ترتيب شايد بايد خوشحال بود كه كلنگ اين طرح تنها به زمين خورد اما به سرانجام نرسيد؛ طرحي كه مي‌توانست با هزينه‌اي بسيار گزاف در شهرستان احداث شود و نهايتاً مانند بسياري از شركت‌ها و كارخانه‌هاي احداث شده به دليل مشكلاتي همچون نبود آب با شكست مواجه شود، خيلي زودتر متوقف شد و نويد ايجاد طرح‌هايي با كارشناسي‌هاي بيشتر را به شهرستان داد.
