این بناهای ارزشمند نشانگر حضور متمادی اقلیت‌های مذهبی و دینی در همدان بوده و جزو بناهای تاریخی استان به شمار می‌روند که در ادوار گذشته بارها مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته‌اند.
شهر همدان با پیشینه چند هزار ساله، گنجینه ای ناب و حیرت انگیز از یادمان های با ارزش تاریخی و فرهنگی نیاکان را در دل خود جای داده و وجود سه کلیسای تاریخی 'آنجیلی'، 'گریگوری استپان' و کلیسای 'حضرت مریم' بر غنای فرهنگی این شهر افزوده است.
به گزارش ایرنا؛ کلیساها از جمله نمونه های شاخص از گذشته تاریخی و مذهبی شهر همدان است و جزو آثار تاریخی منحصر به فرد اقلیت های مذهبی در استان همدان محسوب می شود.
این بناهای ارزشمند نشانگر حضور متمادی اقلیت های مذهبی و دینی در همدان بوده و جزو بناهای تاریخی استان به شمار می روند که در ادوار گذشته بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته اند.
** کلیسای 'گریگوری استپان' میراثی 335 ساله از دوران صفوی در همدان
کلیسای گریگوری استپان در قسمت شرقی تپه هگمتانه شهر همدان قراردارد و متعلق به مذهب پروتستان است.
در داخل این کلیسا که با قدمتی 335 ساله در زمان سلطنت شاه سلیمان صفوی در محوطه باستانی هگمتانه همدان ساخته شد، چهار ستون مدور وجود دارد که با قوس های جناغی به یکدیگر متصل شده است.
تمام نمای داخلی این کلیسا آجری است و در قسمت نمای بیرونی طاق نماهایی با قوس هلالی برای تزئین به کار رفته است و در نمای بیرونی از خشت استفاده شده و برج ناقوس به شکل مدور با سبک گنبدهای رک بنا شده است .
**کلیسای حضرت مریم متعلق به مذهب ارتدوکس
کلیسای دیگری در قسمت شرقی تپه هگمتانه به نام کلیسای حضرت مریم وجود دارد که متعلق به مذهب ارتدوکس و مربوط به دوره قاجار است.
این کلیسا که در سوم اسفندماه سال 1377 با شمارهٔ ثبت 2237 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید بنایی آجری بوده و طاق و قوس های آن به سبک طاق رومی ساخته شده است.
این کلیسا شامل یک سالن اصلی و یک کتابخانه است و بعد از ایجاد کلیسای حضرت مریم کلیساهای قدیمی تر متروکه شدند.
** کلیسای آنجیلی متعلق به دوره قاجار
کلیسای آنجلی همدان نیز که در خیابان طالقانی، داخل محوطه بیمارستان اکباتان واقع شده است بنایی مستطیل شکل است که با مصالح لاشه سنگ به شیوه هنرمندانه و منحصربه فرد با سنگ سیاه دیوین به صورت خشکه چین ساخته شده و شامل یک سالن تمام سنگی است.
محل مراسم مذهبی در فضای داخلی این کلیسا و در قسمت شمالی بنا ایجاد شده است و دارای ورودی اختصاصی و جداگانه ای است.
فضای داخلی کلیسا دارای کلاف بندی های چوبی است که شیروانی سقف به صورت شیب دار با ورقه های آهن بر روی آن استوار شده است و این کلاف بندی های چوبی جزو یکی از زیباترین مشخصه های تزئین بنا در فضای داخلی کلیسا محسوب می شود.
قدمت این بنا به دوره اواخر قاجاریه می رسد که بنا بر روایاتی توسط شخصی به نام رابی اسحاق اورشان احداث شده است.
کلیسای آنجیلی در تاریخ 12 آبان ماه سال 1378 به شماره 2459 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
این بنای ارزشمند که در سال های اخیر به عنوان سالن اجتماعات بیمارستان اکباتان استفاده می شد با وقوع تند باد در پائیز امسال در قسمت پوشش سقف و سازه های سنگی دچار خسارات جدی شد.
**مرمت اضطراری کلیسای آنجیلی همدان
مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی وگردشگری استان همدان در این خصوص گفت: عملیات مرمت اضطراری کلیسای آنجیلی محوطه بیمارستان اکباتان همدان با بکارگیری توان تخصصی بخش خصوصی و نظارت میراث فرهنگی انجام شده و درحال اتمام است.
علی مالمیر گفت: این بنای ارزشمند بجا مانده ازاواخر دوران قاجار با وجود اقدامات مرمتی سالیان گذشته به دلیل فرسودگی و فقدان مقاومت سازه های این بنا در پی وقوع تندباد غیرمترقبه پائیز امسال در مقابل نیروی تندباد در قسمت شیروانی و دیواره سنگی سمت غربی دچار خسارات جدی شد.
وی ادامه داد: به دلیل اهمیت ویژگی های شاخص این بنا در دستورکار مرمت اضطراری قرارگرفت و در حال حاضر با تهیه طرح مرمت اضطرای و اقدامات مرمت تخصصی و تثبیت و تقویت سازه های آسیب دیده این بنا به حیات خود ادامه می دهد و پس از مرمت و احیا، ظرفیت مناسبی برای تاسیس موزه اختصاصی خواهد بود.
وی با بیان اینکه بیشتر بناهای تاریخی فاقد استحکام مناسب در مقابل حوادث طبیعی غیرمترقبه هستند بر ضرورت افزایش اعتبار مناسب برای مستند نگاری و نیز تهیه طرح های مرمت اصولی و بیمه بناهای ارزشمند تاریخی تاکید کرد.
مالمیر تاکید کرد: با برنامه ریزی های میان مدت و کوتاه مدت تلاش برای حفظ هویت فیزیکی و معنوی اینگونه آثار از اهداف تخصصی سازمان میراث فرهنگی است.
بیش از یک هزار و 800 اثر تاریخی، طبیعی و گردشگری در استان همدان وجود دارد که حدود یک هزار اثر از این آثار ثبت ملی شده است.
