جوامع بشری طی قرون متمادی از عسل، این ماده دارویی شفابخش برای مقاصد مختلف بهره بردند و از دیرباز در جای جای ایران و از جمله کوهپایه های سبلان نیز تولید شده و به شهرتی جهانی رسیده، اما فرآیندهای تولید و عرضه عسل در سال های اخیر با چالش های جدی روبرو شده است.
کد خبر: ۲۹۲۳۱
تاریخ انتشار: ۰۹ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۰:۳۰ 29 April 2015

به گزارش ایرنا، عسل محصولی گران بها با خاصیت های متفاوت و مورد توجه بخشی از جامعه است که می تواند ارزش افزوده قابل توجهی به همراه داشته باشد، اما پیش از هرچیز بازار این محصول نیازمند ساماندهی است.

اقشار مختلف مردم هنگام خرید عسل با تبلیغ و چرب زبانی فروشندگان برای ایجاد رضایت خاطر مشتری روبرو می شوند اما پس از خرید و مدتی استفاده از محصول، با واقعیتی متفاوت تر از آنچه پیشتر عنوان شده بود، مواجه می شوند که همین امر موجبات نارضایتی را فراهم کرده و در نهایت می تواند بازار این محصول منحصر به فرد را با مشکلات عدیده ای درگیر کند.

به استناد منابع مختلف می توان گفت تاریخچه زندگی زنبورهای عسل در کره زمین دست کم به 150 میلیون سال پیش برمی گردد اما آثاری که از دست اندازی نوع بشر به کندوهای عسل بجا مانده، حکایت از آشنایی چند هزار ساله پیشینیان ما با این ماده جادویی دارد و شواهد آن از اسپانیا گرفته تا آفریقا، مصر، یونان و حتی ایران از حکاکی های بجا مانده در غارها تا پاپیروس ها و پرستشگاه ها موجود است.

مصریان از عسل طی فرآیند مومیایی کردن مردگان استفاده می کردند؛ در یونان باستان عسل یکی از هدایای گرانبهای طبیعت انگاشته می شد و آن را خوراکی بهشتی می دانستند، در ایران نیز زنبورداری یکی از حرفه های اصیل و قدیمی می باشد و حتی در قرآن کریم از این ماده نام برده شده است.

از جمله دشنه مفرغی منقش به شکل زنبور عسل که قدمتی حدود 800 سال پیش از میلاد داشته، در منطقه لرستان بدست آمده و اکنون در موزه شهر بروکسل نگهداری می شود، معرف قدمت آشنایی ایرانیان با این حشره مفید و این ماده منحصر به فرد است و حتی به عقیده اهالی خوانسار زنبورداری در آن منطقه دست کم پیشینه ای 500 ساله دارد.

عسل ماده خوراکی به واقع سحرانگیز جزو معدود مواد تولیدی مادر طبیعت است که بدون نیاز به هر گونه فرآوری دستی یا صنعتی قابل استفاده می باشد و برای آن خواص متعدد دارویی قایل هستند ، چشم درد، گوش درد، دل درد، سر درد، سرماخوردگی، آفت دهان، یبوست، فشار خون، سرفه، دیابت، سوختگی ها، عفونت، زخم بستر، تب کهنه و تهوع شدید از جمله بیماری هایی هستند که این شهد جادویی می تواند به تنهایی و یا پس از تلفیق با چند ماده دیگر در درمان آنها موثر واقع شود.

زنبورداری و تولید عسل از شهد گیاهان و گل ها در کنار خواص درمانی آن، یکی از مشاغلی است که می توان گفت به کمترین ابزار و فضا نیاز دارد و با سرمایه اولیه حداقلی می توان به محصولی شفابخش با خواصی کم نظیر با ارزش افزوده ای قابل توجه دست یافت که در راستای جهت گیری های کلان اقتصادی کشور می باشد.

همان سیاست هایی که طی سال های اخیر بارها مورد تاکید مسوولان نظام نیز قرار گرفته و مجموع آنها اشاره دارد به یک جهت گیری منطقی که همانا ایجاد فاصله و در نهایت قطع کامل وابستگی بودجه جاری کشور از درآمدهای ناپایدار نفتی است.

اما این حرفه اصیل که در چندین استان کشور و از جمله اردبیل و کوهپایه های سبلان از دیرباز جایگاهی ویژه داشته به خصوص طی سال های اخیر با مشکلات و حتی می توان گفت مخاطرات جدی مواجه شده است.

یکی از مهمترین و بزرگترین این مشکلات عدم نظارت دقیق و پیگیری مستمر متولیان امر می باشد که به دنبال خود مشکلات متعدد دیگری را موجب شده است.

عرضه محصولات تقلبی از موارد دیگری است که می توان به آن اشاره کرد که گردشگرانی که سالانه به استان های تولید کننده این محصول از جمله اردبیل سفر می کنند، با آن دست به گریبانند.

عنوان های چشم نواز و دلفریب در مورد عسل مانند 'عسل چند گیاه'، عسل ... دارای خواص درمانی برای فلان بیماری و یا عسل هایی با رنگ های متفاوت!

نه اینکه در مجموع غیر ممکن باشد اما جز در مواردی خاص آن هم با هزینه های سرم سام آور برای زنبوردار غیر منطقی به نظر می رسد که فردی بتواند زنبورها را وادار کند تا از گیاهی خاص تغذیه کنند چرا که از دیرباز عسل به طور طبیعی از شهد گیاهان و گل های مختلف تولید می شود.

برای تولید عسل از یک گیاه منحصر به فرد نیاز به باغ گلی بزرگ و محصور، مختص به گیاهی خاص است و کم و کیف تاثیر یک نوع عسل فقط برای یک بیماری خاص نیز نیاز به بررسی و تایید علمی دقیق دارد.

از طرف دیگر شیشه های رنگی عسل نیز باید محل تردید باشد؛ گرچه استفاده زنبورهای عسل از شهد گیاهانی خاص می تواند در رنگ محصول نهایی موثر باشد اما نه آنقدر که یک مغازه عسل فروشی تبدیل به یک جعبه مدادرنگی شود.

از این موارد که بگذریم، کیفیت بسته بندی و نحوه عرضه این محصول نیز با مشکلاتی روبروست؛ در مورد مشکلات بسته بندی نه تنها عسل بلکه سایر محصولات جای بحث فراوان است اما در زمینه نحوه عرضه این محصول باید اندکی تامل کرد.

مشکل دیگر عرضه کننده ای است که درون چادری در حاشیه جاده شیشه های رنگی عسل را در معرض دید مسافران قرار داده و اغواگرانه و بدون هیچگونه هزینه خاصی نسبت به تبلیغ و فروش اقدام می کند؛ در مقام عمل هیچگونه اقدام خاصی را از سوی مسوولان امر صورت نمی گیرد و شاهدیم که روز به روز به خصوص همزمان با سفرهای نوروزی و تابستانی بر تعدادشان نیز افزوده می شود.

رییس انجمن ملی زنبورداران و تولید کنندگان عسل ایران با اعلام گلایه مندی از چادرهایی که در حاشیه راهها برپا شده و نسبت به عرضه عسل تقلبی اقدام می کنند، خواستار همکاری دستگاه های مسوول برای برخورد با این معضل شده است.

عبدالرضا بیگناه با انتقاد از کیفیت و نحوه عرضه عسل در چادرهای بین راهی اظهار کرد: تولید عسل در نقاط مختلف کشور از جمله استان اردبیل که یکی از کانون های مهم تولید و عرضه این محصول است، به نوعی برند محسوب می شود.

وی افزود: چنین جایگاهی ایجاب می کند که به میهمانان محصولی که در این مورد خاص عسل است، منصفانه و درست به فروش برسد.

رییس انجمن ملی زنبورداران و تولید کنندگان عسل ایران با تاکید بر اینکه فروش عسل در کنار جاده و خارج از نظارت ها خلاف است، به رنگ تقلبی عسل ها اشاره کرد و خواستار برخورد جدی و حتی امحا در محل شد.

دادستان عمومی و انقلاب اردبیل نیز اخیرا در جمع خبرنگاران با اشاره به این موضوع خواستار برخورد جدی پیش از آغاز سفرهای تابستانی شد و تصریح کرد: 90 درصد این فروشندگان برخلاف قانون ایمنی راهها فعالیت می کنند و نباید اجازه دهیم از ابتدا این چادرها برقرار شود وگرنه برای جمع آوری آنها پس از استقرار، به مشکل برمی خوریم.

ناصر عتباتی با بیان اینکه بحث کیفیت محصول عسل باید در مجموعه انجمن دنبال شود، گفت: تخلف های صورت گرفته تنها محدود به چادرهای بین راهی نیست و حتی در مواردی افرادی داخل استان کارهایی کردند و به بازار این محصول لطمه زدند.

دادستان عمومی و انقلاب اردبیل با تاکید بر اجرای ساماندهی اضافه کرد: عدم خدمت رسانی مناسب توسط مراکز مجاز یکی از عوامل مراجعه مردم به فروشندگان غیرمجاز است و برای جلوگیری از این امر می توان نسبت به احداث بازارچه هایی در راهها به طور قانونی و تحت نظارت مجموعه های ذی ربط اقدام کرد.

این مسایل در حالی در آستانه آغاز موج سفرهای تابستانی مطرح می شود که بارها طی جلسات متعدد مسوولان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل نسبت به عرضه عسل های تقلبی که با استفاده از مواد شیمایی غیرمجاز رنگ آمیزی شده اند و به خصوص افزایش چشمگیر آن در نقاط گردشگرپذیر و عواقب آن هشدار داده اند.

مسوولان پلیس راهور نیز چندین بار طی نشست هایی با حضور عوامل راه و شهرسازی در مورد چادرهایی که برای فروش عسل در حاشیه جاده ها برپا شده، لب به گلایه گشوده اند و آن را به نوعی اشغال حریم راه و حتی در مواردی از علل وقوع حوادث عنوان کردند.

معضل فروش عسل تقلبی، وارد آمدن لطمه به حیثیت برندهای نامی، اشغال حاشیه راهها و ایجاد اغتشاش در بازار این محصول در حالی مطرح است که نه تنها این روزها، بلکه در سال های گذشته نیز بارها همزمان با آغاز سفرهای نوروزی و تابستانی این موضوع بر سر زبان مسوولان افتاده و هریک به نوعی نارضایتی خود را از شرایط موجود اعلام داشتند.

در کنار این نارضایتی ها ، مسوولان دستگاه های مختلف با بیان ضمنی این امر که بیشتر دلالان بازار عسل از جمله در استان اردبیل افراد غیربومی هستند که با سودای درآمدهای قابل توجه از سایر نقاط به این منطقه سرازیر می شوند، حتی خواستار برخورد جدی با این متخلفان شده اند.

موضع گیری ها، اعلام نارضایتی ها، گلایه مندی و حتی تهدید به برخوردهای جدی بارها و بارها از سوی مسوولان ذی ربط عنوان شده اما کماکان در حد همان تهدید باقی مانده و صورت اجرایی به خود نگرفته است.

همچنان روشن نیست که شهدهای تقلبی تا کی قرار است نوش جان مسافران و مردم شود و بازار پر سود این محصول در دست دلالان و سود جویان باشد.
منبع: ايرنا
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار