سرپرست پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول گفت: میراث ناملموس دزفول میراثی ارزشمند در راه ثبت جهانی است.
مسعود شامدیل اظهار کرد: بی‌تردید ایران به عنوان یکی از قدیمی‌ترین خاستگاه‌های تمدنی بشر همواره مورد توجه فعالان و علاقه‌مندان به میراث تاریخی و فرهنگی بوده است.
او ادامه داد: در حقیقت دوستداران واقعی یادگارهای گران‌سنگ انسانی همواره تلاش کرده‌اند تا کوچک‌ترین اجزای این تمدن باشکوه را حفظ نمایند و بنا بر فرمایش مقام معظم رهبری هرگز این نکته را از یاد نبرده‌اند که حفظ این میراث باعث ایجاد امید، شوق به کار، اعتماد به نفس و کم کردن تکیه بر بیگانگان خواهد شد. این ضرورت جز ایران در بسیاری از کشورهای دارای پیشینه فرهنگی دیگر نیز حس شده است.
شامدیل توضیح داد: بر این اساس دفتر پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول که از اسفند سال 1390 کار خود را آغاز نموده اقدام به شناسایی، استخراج، شاخص‌گذاری و مستندنگاری عناصر ملموس و ناملموس این شهرستان نموده است و در حال آماده‌سازی پرونده این مواریث ارزشمند است.
وی خاطرنشان کرد: اندیشه اعلام نام میراث‌های فرهنگی در سی و دومین نشست یونسکو در سال 2003 که در پاریس برگزار گردید با اهداف حراست از میراث فرهنگی ناملموس، تضمین احترام به میراث فرهنگی ناملموس جوامع، گروه ها و افراد ذیربط؛ ارتقای آگاهی محلی، ملی و بین‌المللی از اهمیت میراث فرهنگی ناملموس و تضمین درک متقابل از آن تدارک همکاری و کمک بین‌المللی مطرح شد.
سرپرست پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول اظهار کرد: در کنار میراث جهانی، میراث‌های فرهنگی و ناملموس به منظور آشناتر کردن بیشتر جهانیان با ابعاد گوناگون فرهنگ و رسوم در ملت‌های سراسر جهان، توسط یونسکو شناسایی و پاس داشته می‌شوند. میراث فرهنگی ناملموس بنا به تعریف کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس، رفتارها، نمادها و آیین‌هایی است که یک اجتماع آن‌ها را بخشی از میراث فرهنگی خود می‌شناسد.
او گفت: مطالعات باستان‌شناختی و مستندات تاریخی ثابت می‌کند که شهر دزفول وارث یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های ایران و جهان است و به علت همین دیرینه‌گی قدمت مدنیت در این منطقه و مردمان آن از قدیم‌الایام به حرفه‌ها و پیشه‌هایی اشتغال داشته‌اند که همواره نقش مهمی در زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم داشته‌اند به همین سبب بی‌گمان بررسی مشاغل سنتی و قدیمی در شهری مثل دزفول کار ساده‌ای نیست.
شامدیل تصریح کرد: در گذشته در دزفول طیف متنوعی از مشاغل وجود داشته است که امروزه به جز معدودی، دیگر اثری از آن‌ها در بازار شهر دیده نمی‌شود. گستردگی این حرفه‌ها در شهر چنان بوده که از 24 گروه مشاغل طبقه‌بندی شده در کشور 18 گروه آن در قالب شصت حرفه مختلف در دزفول رایج بوده است.
وی توضیح داد: فراواني مواد اوليه موجود در اين شهرستان، استقرار، خلاقيت و تلاش صنعتگران این دیار موجب شده تا مصنوعات دست این هنرمندان بتواند از كميت و كيفيت مطلوبي برخوردار گردد. به همين دليل بازار قدیمی دزفول به عنوان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای منطقه همواره علاوه بر تأمين كليه وسايل، ابزار و كالاهاي مورد نياز مردم ساکن در شهر محل تامین نیازهای بسیاری از مردم شهرهای مجاور بوده است و حتي برخي از محصولات تولیدی در دزفول مانند نيل، مقنعه و سفال به خارج از كشور نیز صادر می‌شده است.
سرپرست پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول اظهار کرد: متاسفانه بخشی از شغل‌ها و حرفه‌های قدیمی، بنا به جبر روزگار یا تغییر شیوه زندگی افراد جامعه، تغییر نیازهای جامعه، صنعتی شدن محصولات، واردات بی‌رویه با قیمت‌های بسیار نازل، نبود تطبیق طرح‌ها و مصنوعات حاصل از این مشاغل با زندگی امروزی، نبود توان رقابت با محصولات مشابه صنعتی، بالا بودن قیمت تمام شده در برخی محصولات، مهاجرت‌های بی‌رویه، تأمین نشدن نیازهای معیشت خانواده و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای شناسایی و آشنایی عموم با جذابیت‌های بصری، به مرور از میان رفته است.
وی افزود: اما در این مجموعه مشاغلی هم وجود دارند که به نوعی با هویت بومی شهر و مردم استان در ارتباط است و تنها به دلیل برخی بی‌توجهی‌ها، غبار فراموشی بر آن‌ها نشسته است و برخی از این مشاغل امروز تنها به خاطر انگیزه‌های شخصی زنده هستند و نفس می‌کشند. در واقع مشاغلی که تا دیروز نیازهای زندگی را برآورده می کرد امروز یا در مجموعه مشاغل فراموش شده قرار گرفته‌اند یا تنها در زمره مشاغل، حرفه‌ها و هنرهای تزیینی در حوزه صنایع‌دستی قرار گرفته‌اند.
او گفت: با این همه، هنوز هم در بازار قديم و ساير نقاط دزفول (شهر، روستا و عشاير) صنعتگران هنرمند به مشاغلی مانند خراطي، چلنگري (آهنگري)، نمد مالي، كلاه نمدي، حصیربافی، احرام بافی (سجاده بافی)، ورشوسازی، رنگرزي سنتي، كپوبافی، ساخت زيور آلات طلا و نقره، تولید مصنوعات سراجي، گيوه‌دوزی، تولید سازهاي محلي، نخ‌ريسي از پشم و ابريشم و تولید مصنوعات عشايري از جمله چادر شب و جاجيم مبادرت مي‌نمايند. از این بین مصنوعاتي مانند كپو، آثار خراطي و احرامي با ويژگي‌هاي خاص خود در كشور منحصر به دزفول مي‌باشند .
شامدیل تصریح کرد: به همین علت و با درک ارزش بی‌بدیل این میراث گران‌بها و به منظور جلوگیری از خطر منسوخ شدن این میراث با ارزش و کوشش در جهت حفظ و نگه‌داری این مواریث گران‌قدر در زمان حال و انتقال آن به نسل‌های آینده پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول با در نظر گرفتن ساختار تشکیلاتی این نهاد و در قالب کمیته میراث ناملموس دزفول، خود را موظف به شناسایی، معرفی و تهیه فهرستی از تمامی آثار ناملموس موجود در این شهر می‌داند. لذا کارشناسان این نهاد اقدام به گردآوری، طبقه‌بندی و تهیه و تدوین اطلاعات مرتبط با هر یک از این آثار شاخص و باارزش نموده‌اند.
او گفت: همچنین اکنون بخشی از این تحقیقات ارزنده پژوهشی به صورت مقاله، برشور، کتابچه و... منتشر شده است و در آرشیو این پایگاه نگه‌داری می‌شوند.
او ادامه داد: در حقیقت دوستداران واقعی یادگارهای گران‌سنگ انسانی همواره تلاش کرده‌اند تا کوچک‌ترین اجزای این تمدن باشکوه را حفظ نمایند و بنا بر فرمایش مقام معظم رهبری هرگز این نکته را از یاد نبرده‌اند که حفظ این میراث باعث ایجاد امید، شوق به کار، اعتماد به نفس و کم کردن تکیه بر بیگانگان خواهد شد. این ضرورت جز ایران در بسیاری از کشورهای دارای پیشینه فرهنگی دیگر نیز حس شده است.
شامدیل توضیح داد: بر این اساس دفتر پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول که از اسفند سال 1390 کار خود را آغاز نموده اقدام به شناسایی، استخراج، شاخص‌گذاری و مستندنگاری عناصر ملموس و ناملموس این شهرستان نموده است و در حال آماده‌سازی پرونده این مواریث ارزشمند است.
وی خاطرنشان کرد: اندیشه اعلام نام میراث‌های فرهنگی در سی و دومین نشست یونسکو در سال 2003 که در پاریس برگزار گردید با اهداف حراست از میراث فرهنگی ناملموس، تضمین احترام به میراث فرهنگی ناملموس جوامع، گروه ها و افراد ذیربط؛ ارتقای آگاهی محلی، ملی و بین‌المللی از اهمیت میراث فرهنگی ناملموس و تضمین درک متقابل از آن تدارک همکاری و کمک بین‌المللی مطرح شد.
سرپرست پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول اظهار کرد: در کنار میراث جهانی، میراث‌های فرهنگی و ناملموس به منظور آشناتر کردن بیشتر جهانیان با ابعاد گوناگون فرهنگ و رسوم در ملت‌های سراسر جهان، توسط یونسکو شناسایی و پاس داشته می‌شوند. میراث فرهنگی ناملموس بنا به تعریف کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس، رفتارها، نمادها و آیین‌هایی است که یک اجتماع آن‌ها را بخشی از میراث فرهنگی خود می‌شناسد.
او گفت: مطالعات باستان‌شناختی و مستندات تاریخی ثابت می‌کند که شهر دزفول وارث یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های ایران و جهان است و به علت همین دیرینه‌گی قدمت مدنیت در این منطقه و مردمان آن از قدیم‌الایام به حرفه‌ها و پیشه‌هایی اشتغال داشته‌اند که همواره نقش مهمی در زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم داشته‌اند به همین سبب بی‌گمان بررسی مشاغل سنتی و قدیمی در شهری مثل دزفول کار ساده‌ای نیست.
شامدیل تصریح کرد: در گذشته در دزفول طیف متنوعی از مشاغل وجود داشته است که امروزه به جز معدودی، دیگر اثری از آن‌ها در بازار شهر دیده نمی‌شود. گستردگی این حرفه‌ها در شهر چنان بوده که از 24 گروه مشاغل طبقه‌بندی شده در کشور 18 گروه آن در قالب شصت حرفه مختلف در دزفول رایج بوده است.
وی توضیح داد: فراواني مواد اوليه موجود در اين شهرستان، استقرار، خلاقيت و تلاش صنعتگران این دیار موجب شده تا مصنوعات دست این هنرمندان بتواند از كميت و كيفيت مطلوبي برخوردار گردد. به همين دليل بازار قدیمی دزفول به عنوان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای منطقه همواره علاوه بر تأمين كليه وسايل، ابزار و كالاهاي مورد نياز مردم ساکن در شهر محل تامین نیازهای بسیاری از مردم شهرهای مجاور بوده است و حتي برخي از محصولات تولیدی در دزفول مانند نيل، مقنعه و سفال به خارج از كشور نیز صادر می‌شده است.
سرپرست پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول اظهار کرد: متاسفانه بخشی از شغل‌ها و حرفه‌های قدیمی، بنا به جبر روزگار یا تغییر شیوه زندگی افراد جامعه، تغییر نیازهای جامعه، صنعتی شدن محصولات، واردات بی‌رویه با قیمت‌های بسیار نازل، نبود تطبیق طرح‌ها و مصنوعات حاصل از این مشاغل با زندگی امروزی، نبود توان رقابت با محصولات مشابه صنعتی، بالا بودن قیمت تمام شده در برخی محصولات، مهاجرت‌های بی‌رویه، تأمین نشدن نیازهای معیشت خانواده و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای شناسایی و آشنایی عموم با جذابیت‌های بصری، به مرور از میان رفته است.
وی افزود: اما در این مجموعه مشاغلی هم وجود دارند که به نوعی با هویت بومی شهر و مردم استان در ارتباط است و تنها به دلیل برخی بی‌توجهی‌ها، غبار فراموشی بر آن‌ها نشسته است و برخی از این مشاغل امروز تنها به خاطر انگیزه‌های شخصی زنده هستند و نفس می‌کشند. در واقع مشاغلی که تا دیروز نیازهای زندگی را برآورده می کرد امروز یا در مجموعه مشاغل فراموش شده قرار گرفته‌اند یا تنها در زمره مشاغل، حرفه‌ها و هنرهای تزیینی در حوزه صنایع‌دستی قرار گرفته‌اند.
او گفت: با این همه، هنوز هم در بازار قديم و ساير نقاط دزفول (شهر، روستا و عشاير) صنعتگران هنرمند به مشاغلی مانند خراطي، چلنگري (آهنگري)، نمد مالي، كلاه نمدي، حصیربافی، احرام بافی (سجاده بافی)، ورشوسازی، رنگرزي سنتي، كپوبافی، ساخت زيور آلات طلا و نقره، تولید مصنوعات سراجي، گيوه‌دوزی، تولید سازهاي محلي، نخ‌ريسي از پشم و ابريشم و تولید مصنوعات عشايري از جمله چادر شب و جاجيم مبادرت مي‌نمايند. از این بین مصنوعاتي مانند كپو، آثار خراطي و احرامي با ويژگي‌هاي خاص خود در كشور منحصر به دزفول مي‌باشند .
شامدیل تصریح کرد: به همین علت و با درک ارزش بی‌بدیل این میراث گران‌بها و به منظور جلوگیری از خطر منسوخ شدن این میراث با ارزش و کوشش در جهت حفظ و نگه‌داری این مواریث گران‌قدر در زمان حال و انتقال آن به نسل‌های آینده پایگاه مشترک تدوین پرونده نامزدی میراث جهانی دزفول با در نظر گرفتن ساختار تشکیلاتی این نهاد و در قالب کمیته میراث ناملموس دزفول، خود را موظف به شناسایی، معرفی و تهیه فهرستی از تمامی آثار ناملموس موجود در این شهر می‌داند. لذا کارشناسان این نهاد اقدام به گردآوری، طبقه‌بندی و تهیه و تدوین اطلاعات مرتبط با هر یک از این آثار شاخص و باارزش نموده‌اند.
او گفت: همچنین اکنون بخشی از این تحقیقات ارزنده پژوهشی به صورت مقاله، برشور، کتابچه و... منتشر شده است و در آرشیو این پایگاه نگه‌داری می‌شوند.
منبع: ایسنا
