شواهد علمی نشان می‌دهند شما می‌توانید تقریبا تمام آن مواد مغذی و مفیدی که در شیر گاو وجود دارد را از طریق منابع گیاهی نیز به دست آورید. طبق یافته‌ها، مصرف شیر گاو می‌تواند با مشکلات پوستی، ضعیف‌شدن استخوان‌ها و حتی افزایش ریسک برخی از سرطان‌ها مرتبط باشد؛ اما این را هم لازم است بدانید که سلامت هر فردی مسئلهٔ پیچیده‌ای است. هر چند مطالعات زیادی ارتباط میان مصرف لبنیات و برخی از ریسک‌های سلامتی را نشان داده‌اند؛ اما هنوز خیلی از ارتباط‌های علت و معلولی در این میان به‌طورقطع آشکار نشده‌اند.
رسیدن به ارتباط دقیق در این مطالعات سخت است؛ زیرا شرایط و ویژگی‌های افراد متفاوت است و وضعیت سلامت هر کسی تابع جنس و سن و ژنتیک و وضعیت اقتصادی، محیط زندگی و سبک زندگی او نیز می‌باشد، مثلاً اینکه آیا فعالیت بدنی دارد؟ سیگار و الکل استفاده می‌کند؟ و خیلی از عوامل دیگر.
شما برای داشتن استخوان‌های محکم فقط به شیر نیازی ندارید
شیر گاو حاوی کلسیم و ویتامین D و فسفر است که سه ماده مغذی و مرتبط با سلامت استخوان هستند. کلسیم به قلب و عضلات و عملکرد اعصاب نیز کمک می‌کند. بدن شما نمی‌تواند به‌تنهایی کلسیم بسازد، بنابراین باید از غذاها و مکمل‌ها آن را به دست بیاورد.
شواهد نشان می‌دهند مصرف لبنیات می‌تواند باعث آکنه شود. کارشناسان فکر می‌کنند این اثر می‌تواند ناشی از این باشد که پروتئین وی موجود در لبنیات، فاکتور رشد ۱ شبه انسولین را افزایش می‌دهد. ضمناً گفته می‌شود که محصولات لبنی می‌توانند علائم اگزما را شعله‌ور کنند که شامل قرمزی و خشکی و خارش می‌شود
کلسیم در منابع گیاهی زیادی نیز وجود دارد. بادام، بروکلی، سبزیجات برگ‌دار و توفوی غنی شده دارای کلسیم هستند. دانه چیا نیز کلسیم زیادی دارد که می‌توانید آن را به هر شکلی که دوست دارید مصرف کنید. انواع شیرهای گیاهی نیز دارای کلسیم‌اند.
فسفر، دومین ماده معدنی موردنیاز بدن انسان است که در منابع گیاهی نیز وجود دارد مثل حبوبات، مغزها و دانه‌ها، گوجه‌فرنگی، مارچوبه، گل‌کلم، غلات کامل مثل گندم و جو. اما بدن شما برای جذب کلسیم و فسفر به ویتامین D نیاز دارد.
شما می‌توانید ویتامین D را از منابع گیاهی غنی‌شده نیز دریافت کنید
ویتامین D جذب کلسیم و فسفر را تنظیم و ممکن و همچنین به عملکرد درست سیستم ایمنی کمک می‌کند. منابع زیادی هستند که ویتامین D دارند، مثل سالمون، زرده تخم‌مرغ و شیر گاو که البته ویتامین D به آن افزوده می‌شود و به طور طبیعی خودش این ویتامین را ندارد.
شیرهای گیاهی غنی شده نیز اغلب ویتامین D دارند. قارچ‌هایی که در معرض نور قرار گرفته‌اند نیز مقدار کمی ویتامین D دارند؛ اما ممکن است مثل ویتامین D موجود در منابع دیگر دسترسی زیستی برای بدن نداشته باشد. متأسفانه بیشتر غلات صبحانه غنی شده دارای ویتامین D ساخته شده از لانولین هستند که عنصری به‌دست‌آمده از پشم گوسفند است. جدای از همه اینها شما می‌توانید با روزی ۳۰ دقیقه در معرض نور آفتاب قرارگرفتن، ویتامین D بسازید و مکمل ویتامین D هم می‌توانید مصرف کنید.
چربی با منشأ گیاهی برای قلبتان بهتر است
خوردن زیاد لبنیات پُرچرب می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. مطالعه‌ای که روی ۴۳۰۰۰ مرد و ۱۱۷۰۰۰ زن انجام شد طی یک دوره بیست‌ساله دریافت بین مصرف لبنیات و بیماری قلبی ارتباط وجود دارد. این یافته‌ها نشان دادند مصرف چربی‌های گیاهی یا چربی‌های چند غیراشباع می‌توانند ریسک بیماری‌های قلبی را بیشتر از یک رژیم غذایی شامل لبنیات یا دیگر چربی‌های حیوانی پایین بیاورند.
این نتایج نشان می‌دهند چربی لبنی، چربی چندان مفیدی در رژیم غذایی ما نیست. البته می‌توانید در حد متوسط لبنیات پُرچرب مصرف کنید مثل پنیر. الگوی یک رژیم غذایی سالم باید بر پایه منابع گیاهی و چربی‌های اشباع کمی باشد.
عدم تحمل لاکتوز از آنچه فکر می‌کنید شایع‌تر است
تخمین زده می‌شود ۶۰ تا ۷۰ درصد از جمعیت دنیا تا حدودی دچار عدم تحمل لاکتوز باشند. این آلرژی غذایی می‌تواند علائم ناخوشایندی ایجاد کند، مثل واکنش‌های پوستی مثل آکنه و اگزما، مشکلات گوارشی مثل یبوست و اسهال و مشکل تنفسی. اگر شیر گاو را با منابع گیاهی جایگزین می‌کنید به دنبال انواعی باشید که هم کلسیم دارند و هم ویتامین D.
اگر شیر نخورید وضعیت پوستتان بهتر می‌شود
شواهد نشان می‌دهند مصرف لبنیات می‌تواند باعث آکنه شود. کارشناسان فکر می‌کنند این اثر می‌تواند ناشی از این باشد که پروتئین وی موجود در لبنیات، فاکتور رشد ۱ شبه انسولین را افزایش می‌دهد. ضمناً گفته می‌شود که محصولات لبنی می‌توانند علائم اگزما را شعله‌ور کنند که شامل قرمزی و خشکی و خارش می‌شود.
شیر ممکن است خطر ابتلا به بعضی از سرطان‌ها را افزایش دهد
ارتباط دیگری هم بین مصرف منظم محصولات لبنی و افزایش ریسک سرطان پروستات وجود دارد. سرطان پروستات سومین علت مرگ‌ومیر در میان آقایان است. تحقیقات نشان داده مصرف شیر کامل بیشتر از مصرف شیر کم‌چرب، این ریسک را افزایش می‌دهد. اما مصرف غذاهای گیاهی از جمله شیرهای گیاهی، ریسک سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.
مصرف زیاد لبنیات پُرچرب با بالارفتن احتمال ریسک سرطان تخمدان نیز مرتبط است. اما لازم است بدانید ریسک سرطان یک نفر با فاکتورهای زیادی ارتباط دارد، مثل عوامل محیطی و رژیم غذایی.
مصرف زیاد شیر ممکن است استخوان‌ها را شکننده کند
نوشیدن سه لیوان یا بیشتر شیر در روز می‌تواند ریسک شکستگی استخوان را بالا ببرد و یک مطالعه سوئدی این نتیجه را به دست آورده. مطالعهٔ دیگری دریافته افرادی که می‌گفتند زیاد شیر مصرف می‌کنند ریسک مرگ و میرشان نیز بیشتر است، البته محققان می‌گویند این ارتباط باید دقیق‌تر موردمطالعه قرار بگیرد. مطالعهٔ دیگری نیز دریافته مصرف زیاد شیر لزوماً با کاهش ریسک پوکی‌استخوان مرتبط نیست.
آیا مصرف شیر باعث سرطان سینه می‌شود؟
شواهد محدودی وجود دارد مبنی بر اینکه شیر گاو ریسک سرطان سینه را بالا می‌برد. مطالعه‌ای دریافت زنانی که بیشتر شیر مصرف می‌کردند، بیشتر احتمال داشت دچار سرطان سینه شوند. مطالعهٔ دیگری که روی ۵۱۰۰۰۰ زن چینی انجام شد چنین ارتباطی را نشان داد. البته مطالعهٔ مجزای دیگری چنین ارتباطی را اصلاً نشان نداد؛ بنابراین هنوز نمی‌دانیم آیا بین مصرف شیر گاو و سرطان سینه ارتباطی وجود دارد یا نه؟!
محققان می‌گویند جواب این سؤال شاید چیزی بین مثبت و منفی باشد. ما می‌دانیم که شیر گاو حاوی هورمون‌هایی طبیعی است، زیرا گاو یک پستاندار است و ما نیز پستانداریم. بدن ما انسان‌ها برای اینکه به نوزاد شیر بدهد، باید طوفانی از هورمون‌ها به پا کند و همین اتفاق‌ها در بدن گاو هم می‌افتد تا شیر تولید کند و همین شاید بتواند بر ریسک سرطان ما نیز اثر بگذارد.
به عبارتی دیگر نمی‌توانیم جواب این سؤال را با قطعیت بدهیم. واقعاً سخت است به یک رابطه علت و معلولی بین مصرف شیر و ریسک سرطان سینه برسیم؛ اما ممکن است هورمون‌ها و کازئین موجود در شیر با افزایش رشد تومور ارتباط داشته باشند؛ بنابراین ممکن است مصرف شیر گاو، ریسک سرطان را در افرادی که در حال حاضر مستعدند بالا ببرد. چیزی که قطعاً ثابت شده این است که رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزی‌ها می‌تواند ریسک سرطان سینه را کاهش دهد.
