یزد بهعنوان بهشت انرژی خورشیدی کشور به علت وسعت و گستردگی جغرافیایی و تعداد روزهای آفتابی مطرح است و با ورود بخش خصوصی برای ساخت نیروگاههای آفتابی، سالهای آینده میزان استفاده از سوختهای فسیلی در این منطقه از کشور کاهش محسوسی خواهد یافت. سازگاری با طبیعت، نداشتن آلودگی، استهلاک کم و عمر زیاد، عدم نیاز به فناوری بالا و نیروی متخصص، رایگان و در دسترس بودن از جمله مزایای استفاده از انرژی خورشیدی است. همین عوامل موجب شد تا دولت تدبیر و امید توجه ویژهای به سرمایهگذاری در حوزه انرژی خورشیدی و جذب سرمایهگذاران در این بخش داشته باشد. هماکنون حدود 2 هزار و 600 مگاوات نیروگاه خورشیدی در حال بهرهبرداری در استان وجود دارد که یک هزار و 500 مگاوات آن از سوی بخش خصوصی و مابقی از سوی دولت ساخته و راهاندازی شد. پنجخط 400 کیلوولت از این استان به پنج استان برای تأمین برق سراسری متصل است و امکان ترانزیت انرژی با خارج از کشور هم در منطقه وجود دارد.
** پیشتازی یزد در جذب سرمایهگذاری نیروگاههای خورشیدی مدیرکل امور اقتصادی و دارایی و نایبرئیس مرکز خدمات سرمایهگذاری یزد درباره وضعیت استان در این نوع انرژی ، میگوید: این منطقه در جذب سرمایهگذاری برای ساخت نیروگاههای خورشیدی رتبه نخست را در کشور به خود اختصاص داد. علی نمازی در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: هماکنون پنج واحد نیروگاه خورشیدی 10 مگاواتی و یک واحد نیروگاه 3.5 مگاواتی با سرمایهگذاری 55 میلیون یورو در استان فعال است. وی بابیان اینکه برق تولیدی این نیروگاهها به شبکه سراسری انتقال می یابد ، افزود: توان بالای سرمایهگذاری و تولید، یزد را در بالاترین رتبه جذب سرمایهگذاری و تولید برق از نیروگاههای خورشیدی در کشور قرار داد.
** تنوع سرمایهگذاران خارجی در بخش انرژی خورشیدی نایب رئیس مرکز خدمات سرمایهگذاری یزد، استقبال سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای فعالیت در این بخش را مطلوب ارزیابی کرد و میزان برق تولیدی نیروگاههای یادشده را 53.5 مگاوات اعلام کرد و اظهار داشت: تا پایان سال 10 مگاوات دیگر به ظرفیت نیروگاههای موجود اضافه خواهد شد. نمازی بابیان اینکه یکی از مهمترین ویژگی شرکتهای تولیدکننده برق از نیروگاههای خورشیدی استان، تنوع سرمایهگذاران خارجی است، خاطرنشان کرد: بیش از 80 درصد پروژههای به بهرهبرداری رسیده دارای سرمایهگذار مستقیم خارجی است و آنها از کشورهای مختلف اقدام به سرمایهگذاری در یزد کردهاند. مدیرعامل شرکت برق منطقهای یزد هم میگوید: تا پایان سال 97 ظرفیت نیروگاههای بهرهبرداری شده به 70 مگاوات خواهد رسید و با بهرهبرداری از این نیروگاهها ، بیشترین تعداد واحدها را در کشور خواهیم داشت. محمدحسین صباغ زادگان میافزاید : هماکنون متقاضی برای ساخت نیروگاه به قدرت 735 مگاوات در استان وجود دارد که برای حدود 200 مگاوات قرارداد منعقد شد که 33.5 مگاوات آن در حال بهرهبرداری است. علاوه بر یزد در کشور نیز بخش خصوصی در سرمایهگذاری ، همیشه پیشرو بود، طوری که 92 درصد از مجموع سرمایهگذاری ها در حوزه انرژیهای تجدید پذیر از سوی این بخش بود. اما طی چند ماه اخیر سرمایهگذاران بخش خصوصی که در حوزه انرژیهای تجدید پذیر و بهویژه خورشیدی فعالیت دارند با چالشهایی همچون نوسان نرخ ارز و کاهش درآمدها مواجه شدند. تعدادیشان معتقدند که به دلیل افزایش نرخ ارز و افزایش هزینههای سرمایهگذاری در ساخت سامانههای تجدید پذیر، ساخته نیروگاههای آفتابی دیگر مقرون به صرفه اقتصادی نیست.
** ارائه راهکارهای توسعه سرمایهگذاری در انرژیهای تجدید پذیر به وزیر همین امر موجب شد تا اعضای هیات مدیره انجمن انرژیهای تجدید پذیر (اتاق بازرگانی ایران) با وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژیهای تجدید پذیر و بهرهوری انرژی برق (ساتبا) ، 6 آبان ماه گذشته جلسهای برگزار کنند که بر اساس آن نتیجه زیر اعلام شد. مقرر شد، ساتبا با کمک انجمن انرژیهای تجدید پذیر، و با در نظر گرفتن افزایش نرخ ارز و کاهش هزینه EPC، میزان افزایش نرخهای خرید برق را (بهصورت درصد افزایش در نرخ و بدون تغییر شدید در ساختار) ظرف 2 هفته از برگزاری این جلسه ، تعیین کنند و نرخها تا پایان آبان ماه توسط وزیر نیرو ابلاغ شوند. لزوم اصلاح ضریب تعدیل نرخهای خرید برق و ارسال پیشنهاد به هیات وزیران ، لزوم تخصیص کامل بودجه خرید تضمینی برق با اصلاح قانون بودجه برای سال 98 و تفاهمنامه ساتبا و توانیر برای سامانههای خورشیدی کیلوواتی( زیر 100کیلووات) در سال 98 از دیگر مصوبههای این جلسه بود.
** جوانمردی بخش خصوصی برای ساخت نیروگاههای تجدید پذیر در این خصوص معاون وزیر نیرو و مدیرعامل سازمان انرژیهای تجدید پذیر و بهرهوری انرژی برق (ساتبا) نیز 12 آبان ماه در حاشیه هجدهمین نمایشگاه بینالمللی صنعت برق ایران در جمع فعالان بخش خصوصی گفته بود: در 2 سال گذشته حتی یک کیلووات برق توسط دولت به ظرفیت بخش انرژی تجدید پذیر افزوده نشد و در واقع این بخش را که دولت سرمایهگذاری کرد، را حذف کردیم. محمدصادق زاده بابیان اینکه نرخ رشد سرمایهگذاری در این بخش در سال 96 نسبت به سال 95 بیش از 70 درصد بود، افزود : بخش خصوصی باوجود تمامی مشکلات، جوانمردانه وارد عرصه ساخت نیروگاههای تجدید پذیر شد. وی بابیان اینکه نوسان نرخ ارز موجب کندی توسعه تجدیدپذیرها شد، ادامه داد: راهکار نخست این بود که بخش خصوصی را آزاد بگذاریم تا از ظرفیت دشتهای کشور در زمینهٔ باد و خورشید برای تولید برق استفاده کند و برق تولیدی را بتواند برای صادرات در نظر گیرد. معاون وزیر تصریح کرد: با توجه به برآوردهای اقتصادی صورت گرفته، هزینه تولید برق تجدید پذیر در بلندمدت به 2 تا سه سنت در کیلووات ساعت میرسد که با توجه به وجود بازار 10 سنتی در منطقه، جذابیت زیادی برای سرمایهگذاری در این بخش و صادرات برق تولیدی وجود دارد.
** 60 میلیارد دلار ظرفیت سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای تجدید پذیر همچنین نایب رئیس اول کمیسیون انرژی و محیطزیست اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران هم پیشنهاد کرد که نرخ خرید تضمینی انرژیهای تجدید پذیر 10 درصد افزایش یابد. حمیدرضا صالحی در برنامه «روی خط اقتصاد» رادیو اقتصاد، اظهار داشت: کرمان،یزد و اصفهان از مکانهای مناسب برای سرمایهگذاری تولید برق خورشیدی است. وی تصریح کرد: 60 هزار مگاوات معادل 60 میلیارد دلار در حوزه انرژیهای تجدید پذیر ظرفیت سرمایهگذاری در کشور وجود دارد. با توجه به این مشکلات و چالشهای موجود ، هفته قبل، برخی اعضای انجمن انرژیهای تجدید پذیر ایران و فعالان سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای خورشیدی یزد جلسهای با اعضای مجمع نمایندگان استان ، سرپرست استانداری ، معاون امور اقتصادی استانداری و مدیرعامل مرتبط داشتند. رئیس مجمع نمایندگان یزد در مجلس شورای اسلامی در این جلسه گفته بود: این استان با 330 روز آفتابی، رتبه نخست تولید انرژی تجدید پذیر و خورشیدی را در کشور داراست. محمدرضا صباغیان افزود: برای پیگیری مشکلات این بخش، باید نمایندهای از سوی دستگاههای دولتی و استانداری معرفی شود.
** پنج درصد تولید برق کشور سهم انرژیهای نو خواهد شد در ادامه این جلسه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و نماینده اردکان در مجلس شورای اسلامی گفت: بهتازگی در اصلاحیه بودجه برای تخصیص هزینههای تولید انرژیهای نو به تولیدکنندگان، تصمیماتی گرفته شد که میتواند راهگشا باشد. محمدرضا تابش افزود: تا پایان برنامه ششم توسعه ظرفیت تولید برق باید به 100 هزار مگاوات برسد که سهم انرژیهای نو پنج هزار مگاوات پیشبینیشده است. وی با اشاره به ظرفیتهای انرژی خورشیدی در کشور یادآور شد: کمتر از 20 درصد تأمین انرژی در دنیا توسط انرژیهای تجدید پذیر مخصوصاً خورشیدی تأمین میشود. نماینده اردکان درباره مشکلات این نوع انرژی هم اظهار داشت: سرمایهگذاران در بخش انرژیهای نو به دلیل تکلیفی بودن قیمت برق تولیدی از سوی دولت، ارزان بودن سوختهای فسیلی، لحاظ نکردن قیمتهای واقعی تولید و نوسان اخیر نرخ ارز تمایل کمتری به حضور در این عرصه دارند. تابش افزود: تا پایان سال 96 بازگشت سرمایه در بخش انرژیهای نو حدود پنج سال بود اما با افزایش نرخ ارز بسیاری از سرمایهگذاران بومی این عرصه را ترک کردند. وی در این ارتباط ارائه وام به تولیدکنندگان خانگی، تجدیدنظر در نرخ تعرفهها و امکان تخصیص ارز 4200 تومانی را از راهکارهای قابلبررسی برای حمایت از سرمایهگذاران عنوان کرد. سرپرست استانداری یزد هم گفت: ظرفیت توسعه واحدهای فعال در بخش انرژی تجدید پذیر و خورشیدی و شرایط صدور مجوزهای سرمایهگذاری در استان باید شفاف شود. محمدعلی طالبی افزود: این نوع انرژیها در یزد بهاندازهای ظرفیت دارد که میتواند مرتباً در یکی از کارگروههای استان بررسی شود. وی افزود : درعینحال ، شفافیت اطلاعرسانی درباره تسهیلات ارائهشده به بخش انرژیهای تجدید پذیر به مردم ، موجب پاسخگویی به بسیاری از مشکلات و تردیدهای موجود خواهد شد. در ادامه معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع انسانی یزد هم با اشاره به مصوبات این جلسه می گوید: تجدیدنظر در زمان بازپرداخت تعرفهها که از 3.5 سال تا حدود 6 ، هفت سال افزایشیافته است که باید متناسب با گرانیها ، اصلاح شود. علی زینی وند ، معافیت برای فعالان و سرمایهگذاران مناطق محروم ، پرداخت مطالبات در تمامی بخشهای صنعتی بهویژه انرژیهای تجدید پذیر ، اصلاح مابهالتفاوت ارز در گمرک ، واقعی شدن تعرفه پنل ها و تجهیزات وارداتی انرژیهای نو تفویض اختیار به استانها درباره ثبت سفارش را از دیگر مصوبات برشمرد. وی ارائه مشوق برای بخشهای مختلف انرژیهای تجدید پذیر بهویژه در مقیاس کوچک را خواستار شد و افزود: سرمایهگذاران در بازپرداخت تسهیلات صندوق توسعه ملی با مشکل مواجه هستند که باید دولت و سران قوا در این خصوص تدبیری اتخاذ کنند. برای حل این مشکلات رئیس هیات مدیره انجمن انرژیهای تجدید پذیر ایران هم ، آبان ماه در نامهای به معاونت فنی سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد کرد تا عوارض برق که امسال هشت درصد تعیین شد در لایحه بودجه سال 98 به 10درصد افزایش یابد و تا سقف 18 هزار میلیارد ریال در نظر گرفته شود. اکبر ادیب فر، تأکید کرد که سهم تجدید پذیر (ساتبا) از عوارض 70 درصد و سهم برقرسانی روستایی (توانیر) 30 در نظر و نیز عوارض برق بهصورت درآمد اختصاصی در بودجه سال آینده در نظر گرفته شود. وی همچنین پیشنهاد کرد تا وجوه حاصل از فعالیت بخشهای سرمایهگذار نیروگاههای تجدید پذیر در مناطق محروم به لحاظ ایجاد اشتغال در این مناطق ، از تمامی کسورات معاف شود تارنمای فروش برق به مدیریت شبکه نیز محاسبه و بهحساب عوارض برق پرداخت تا صرف خرید برق تجدید پذیر شود. به نظر میرسد در صورت اجرای این پیشنهادها ، بسیاری از مشکلات سرمایهگذاران این بخش رفع خواهد شد و فعالیت در بخش انرژیهای خورشیدی که با حمایت دولت تدبیر و امید گسترش قابلتوجهی در کشور یافته بود، بار دیگر رونق یابد.